عوامل فساد
عوامل و ريشه هاي فساد مختلف
است . برخي ريشهء فرهنگي دارد, برخي ريشه در فقر و غنا دارد وبرخي ريشه
سياسي دارد ممكن است چند عامل موجب فساد در جامعه بشود. درباره هر كدام
مقداري بحث مي كنيم :
1- فقدان بينش صحيح سياسي ـ اجتماعي .
بي اطلاعي از ماهيت و اهداف واقعي جريان هاي موجود در جامعه و اكتفا كردن
به مسموعات و شايعاتِ رايج وتحت تأثير شعارهاي ميان تهي قرار گرفتن , يكي
از عوامل فساد در جامعه است .
چه بسا جواناني كه چشم و گوش بسته تحت تأثير جريان هاي خطرناك قرار مي
گيرند, در حالي كه هيچ اطلاع صحيحي از واقعيت قضايا ندارند. ناآگاهي دردي
است بزرگ و در شمار بزرگ ترين دردهاي بشريت است كه مايه تباهي همه امور, از
جمله تباهي حيات ابدي آدمي است . بسياري از لغزش ها, انحرافات و دشمني ها
ميوه هاي گنديده اي هستند كه از درخت پر آفت ناآگاهي و بي بصيرتي مي رويند.
چند روايت در اين زمينه ذكر مي شود:�الجهل داءٌ و عياء; الجهل أدوأ الداء;
الجهل فساد كل أمر; الجهل يفسد المعاد; جهل و ناآگاهى دردى است سخت ترين و
بدترين دردها است و موجب فساد هر چيزى مى باشد و باعث عذاب آخرت مى
شود�.(غررالحكم)
بي اطلاعي از نفوذ فرهنگ ها و مكاتب بيگانه كه از كانال هاي مختلف علمي به
نهان خانه انديشه و اعتقاد افراد,سيَلان و سريان مي يابد, خواسته يا
ناخواسته انسان تحت تأثير آن ها قرار مي گيرد. چه بسا به خاطر بي اطلاعي
,انحرافات فكري بزرگي در عقيده و بينش اسلامي مردم پديد آيد و مفاسد بزرگ
اجتماعي و بزه كاري هاي فرواني ازبيگانه , به جامعه و افراد آن القا كند.
بي اطلاعي و جهل باعث بازيچه شدن دست جاه طلبان فاسد و منافقان زيرك مي شود.
ناآگاهي و بي اطلاعي باعث شيوع خرافات و رسومات غلط در قالب هاي مقدّس مآبانه مي شود.
بي خبري و ناآگاهي سبب نفوذ و جاذبه يافتن شعارهاي عوام فريبانه و دروغين خيانت پيشگان و سياست بازان مي گردد.
بي خبري و ناآگاهي مردم سبب مي شود انديشه ها و مكتب هاي بيگانه , با عظمت و
پر جاذبه قلمداد شود ومعارف و انديشه هاي بلند ديني , كم ارج به نظر آيد.
بي خبري و ناآگاهي مردم باعث مي شود امام حسين (ع)كشته شود و امام علي
(ع)مظلومانه تنها و بي ياور گرددو وقتي آنان از دست رفتند, مردم به هوش
آيند, در حالي كه كار از كار گذشته است .
شيطنت ها و مكر و نيرنگ هاي امثال عمرو عاص و معاويه در فروپاشي حكومت علي (ع)به واسطه ناآگاهي مردم صورت گرفت .
شخصيت هاي فاسد يك جامعه براي اين كه خوب به مطامع خود نايل گردند, دو كار
مي كنند: از طرفي هوس هاو غرائز نفساني مردم را تحريك مي كنند تا مردم
همانند آنان شوند و همدل و همراه آنان گردند و از طرف ديگر بامشغول ساختن
مردم به مسائل سطحي و كم اهميّت , در تخدير و غفلت و بي خبري مردم مي كوشند
و مسير صحيح وحقيقي را عوض مي كنند.(غلامعلي نعيم آبادي , آسيب شناسي
خواص)
2- فقر و نداري :
يكي از عوامل مهم بزهكاري ها و مفاسد اجتماعي , فقر مردم است . مشكلات
اقتصادي علّت عمده آسيب هاي اجتماعي است . بعضي از جامعه شناسان با
مطالعاتي كه انجام داده اند, منشأ عمده انحرافات اجتماعي در سطح پايين
جامعه را در عوامل اقتصادي اعلام كرده اند و در تبيين علل پيدايش بزهكاري
جرم و الكليسم و روسپيگري وامراض رواني , بيش تر به عوامل اقتصادي اشاره
كرده اند.(دكتر محمد حسين فرجاد, آسيب شناسي اجتماعي)
بديهي است كه جوان و نوجواني كه در خانه اي پر از كمبود و فقر بزرگ مي شود,
براي فرار از آن خانه لحظه شماري مي كند و خود را به آب و آتش مي زند. چون
موقع ازدواج اش مي رسد, نه هزينه ازدواج را دارد و نه خانه ومحل زندگي ,
كه خواه ناخواه به دنبال مفاسد اجتماعي مي رود يا به دزدي و چپاول مال مردم
دست مي زند يا به موادمخدّر رو مي آورد. از رسول گرامي اسلام (ص)نقل شده
است : �كاد الفقر ان يكون كفرا; نزديك است كه فقر انسان رابه كفر بكشاند�.
البته بايد بگوييم فقر تنها عامل و علّت انحرافات اجتماعي نيست , بلكه مي تواند يكي از عوامل مؤثر باشد.
3- غنا و ثروت اندروزي :
يكي از عوامل مهم مفاسد اجتماعي در سطح بالاي جامعه , غنا و توانمندي
اقتصادي است . بيش تر انحرافات جنسي و اعتياد به الكل و مشروبات و مواد
مخدّر, ناشي از استغنا و ثروتمندي است , قرآن نيز اين حقيقت را بيان كرده
است : �كلاّ انّ الانسان ليطغى أن رآه استغنى ; انسان وقتى خود را مستغنى
ببيند, طغيان مى كند�.(علق (96)آيه 6)
پنجشنبه 1 دی 1390 - 2:41:55 PM